علل و عوامل دین‌گریزی و نقش دانشگاهها در اصلاح آن

هدف: این مقاله باهدف یافتن و استخراج بخشی از علل و عوامل دین‌گریزی، به بررسی و استقصای ناقصی از علل و عوامل دین‌گریزی از منظر دین پرداخته است و در ضمن، آن دسته از علل و عواملی در آن مطرح شده که به نوعی با دانشگاه و اصحاب آن مرتبط‌اند؛ عواملی چون: سخت و نازیبا جلوه دادن دین، ‌فقر معرفتی به مقولات دینی،‌ عدم تعقّل، ‌خصوصی‌سازی دین، ‌انتظار نامعقول از دین، ‌مدیریت ناکارامد، ‌شبهات و ...، که هر یک می‌توانند در دین‌گریزی آدمیان مؤثّر باشند. روش: روش تحلیل اسنادی بوده و در عین حال، نیم‌نگاهی هم به وضعیت و شرایط عینی و خارجی جامعه داشته است. یافته‌ها: 1- دین‌گرایی یا دین‌گریزی مقولة تک‌علتی نیست و علل متعددی در تحقق آن مؤثّر است.2- برخی از علل و عوامل مذکور، معرفتی و از سنخ دانش بوده و برخی غیر معرفتی است. 3- علل دین‌گریزی، به علل داخلی و خارجی (درونی و بیرونی) قابل تقسیم است؛ به این معنی که برخی علل به متن جامعة دینی و پیروان آن دین مربوط است، ولی برخی دیگر، زمینة خارجی دارند.4- هر چه از عقلانیت فاصله گرفته شود، به همان نسبت با دین و دینداری نیز فاصله خواهد افتاد.5- اختلاط و آمیزش حق و باطل - که از عوامل دین‌گریزی است – امری است تقریباً پایدار. همواره چنین بوده و خواهد بود.6- فضایل و رذایل اخلاقی آدمیان، در دین‌گرایی و دین‌گریزی آنها مؤثّر است.  نتیجه‌گیری: ارائة بخشی از علل و عوامل معرفتی و غیر معرفتی دین‌گریزی که بی‌تردید نقش اساسی و مهمی را در این بستر ایفا می‌کنند. و در پایان نیز به بیان ضرورتها و بایستگی‌هایی پرداخته شده که مراکز علمی از جمله دانشگاهها باید بدانها بپردازند. بی‌شک دانشگاهیان در این بستر، رسالت عظیمی دارند